Ֆրուկտանները բնական ածխաջրեր են, որոնք հայտնաբերված են շատ մթերքներում՝ հացահատիկներից և լոբազգիներից մինչև որոշ մրգեր և բանջարեղեն:
Ֆրուկտանը մոլեկուլ է, որը կազմված է ֆրուկտոզայի մոլեկուլների շղթայից, որոնք կապված են իրար, վերջում գլյուկոզայի մոլեկուլով: Ֆրուկտանները FODMAP ածխաջրերի խմբի շաքարներ են, որոնք կարող են առաջացնել մարսողական խանգարումներ:
Մարդու մարսողական համակարգը չունի ֆրուկտոզա և գլյուկոզա արտազատելու համար ֆրուկտանները կազմող մոլեկուլները ամբողջությամբ քայքայելու կարողությունը: Տարբեր մարդկանց համար այս գործընթացը կարող է առաջացնել տարբեր աստիճանի անհանգստություն, ներառյալ ցավոտ և անհարմար ախտանիշներ, ինչպիսիք են փքվածությունը և փորլուծությունը:
Եթե դուք պարբերաբար զգում եք այս ախտանիշները, խորհուրդ է տրվում դրանք քննարկել ձեր բժշկի հետ: Ֆրուկտանի անհանդուրժողականության ախտորոշումը դեռ վաղ փուլում է, բայց ինչպես շաքարի անհանդուրժողականության այլ տեսակների դեպքում, ինչպիսին է ֆրուկտոզայի անհանդուրժողականությունը, երբեմն շնչառական թեստերը կարող են օգտագործվել աղիներում ֆրուկտանի խմորման ընթացքում արտադրվող գազերի քանակը չափելու համար, սակայն արդյունքները չեն երաշխավորում ճիշտ ախտորոշում։
Եթե ձեր մոտ ախտորոշվել է գլյուտենի անհանդուրժողականություն, բայց ոչ ցելիակիա, կարող է դժվար լինել իմանալ՝ արդյոք ձեր ախտանշանները պայմանավորված են գլյուտենով կամ մեկ այլ բաղադրիչով, քանի որ ցորենը, տարեկանը և գարին ֆրուկտանով հարուստ մթերքներ են:
Ֆրուկտանով հարուստ մթերքներն են՝
- Հացահատիկներ՝ ցորեն, տարեկանի և գարի․
- Մրգեր՝ ձմերուկ, նեկտարին, գրեյպֆրուտ, խուրմա, նուռ, սալոր, հասած բանան, սալորաչիր և չամիչ․
- Բանջարեղեն՝ սոխ, արտիճուկ, ծնեբեկ, ճակնդեղ, բրյուսելյան կաղամբ, սամիթ և ոլոռ․
- Լոբազգիներ՝ լոբի.
- Ընկուզեղեն՝ հնդկական ընկույզ և պիստակ․
- Մյուսները՝ եղերդակի արմատ և որոշ սոյայից մթերքներ։